说

Í

shuō

1. сөйлеу, айту, дәттеу, баяндау, деу, түсіндіру, ұғындыру, білдіру, хабарлау, құлақтандыру

说话 — сөз сөйлеу, лебіз білдіру, бірдеңе деу

说不定 — қалай деп болмайды, бірдеңе деу қиын; бәлкім, бәлки, мүмкін, ықтимал

说破嘴 — айта-айта аузы ауру, айта-айта жағы қалу

说大话 — семіз сөйлеу, бөсу, мақтану, бөжу

说话在前 — айтып қою, алдынан өту; қашан айттың деме, айтпады деме, айтып қойған соңғылыққа жақсы

说法 — сөз, пікір, әңгіме, жорамал, тұспал, болжал

说唱家 — жырау, жыршы

会说能道 — тілді-жақты, сөзге шүлен, сөзге жүйрік, шешен, сөзгер, сөзшең, ділмар

说帖 — меморандум, баяндама хат

说知 — білдіру, айту, хабарлау, құлақтандыру

俗话说… — ... деген мақал бар, ... дейтін мәтел бар, ... деген екен, ... дегендейін

他一说我就明白了 — ол түсіндірген заман бәрі көкейіме қона кетті

2. тағылым, уағыз, насихат, ілім, дәріптеме, үгіт, тәлім

著书立说 — кітап жазып ғылым шашу, кітап жазып тәлім шашу, кітап жазу

3. құдалық сөйлесу, жаушылыққа жүру, елші болу, дәнекер болу, сөйлесу, таныстыру, көрсету, жанастыру, табыстыру, қауыштыру

说合人 — таныстырушы, табыстырушы, жаушы, елші, жеңге, жеңгетай

4. сөгу, сынау, ұрсу, жазғыру, кінәлау

挨说了 — сөгіс етіп қалды

他父亲说了他一顿 — әкесі оған ұрсып тастады

II

shuì

ақыл айту, кеңес беру, уағыз айту, насихат жасау, үгіт айту, тағылым шашу, ақыл салу, уағыздау, насихаттау, үгіттеу

游说 — аралап жүріп уағыз айту, қыдырып жүріп насихат жасау, үгіт айту, насихат жасау, уағыз айту, ақыл айту

说客 — үгітші, насихатшы, уағызшы ақылгөй, тағылымшы

III

yuè

古代用作悦 -мен мағыналас келеді